Psikolojide Araştırma Yöntemleri
Psikolojide merak edilen konuyla ilgili üç temel araştırma yöntemi vardır. Gözlemsel (Observational), İlişkili ( Correlational- bu şekilde çevirebildim ) ve Deneysel ( Experimental).
Gözlem araştırmaları tanım yapmamıza yardımcı olur ne sorusunun cevabını bize verir.
İlişkili araştırmalar Tahmin yürütmemize yardımcı olur. bu bilirsek şunu tahmin edebilir miyiz gibi.
Deneysel araştırmalarsa (ki favorim budur) Neden- sonuç ilişkisini kurmamıza yardımcı olur.
Gözlemsel Metodda bu yöntemler kullanılabilinir;
-Etnografi = > Belirli bir grup yada kültürün içine karışarak olduğu gibi gözlemlenmesine denir.
? interjudge reliability; birden fazla kişinin birbirinden bağımsız olarak gözlemleyip aynı sonuca varması
-Arşiv analizi => Adı üstünde olduğu gibi günlükler dökümanlar gazeteler gibi döneme kişiye ait arşivlerden faydalanılmasına denir.
İlişkili methodda bu yöntemler kullanılır;
- Correlational cofficient => Bir değere bakarak başka bir değerle olan bağlantısını istatiksel olarak çözümlemeye denir.
? Pozitif correlation; Ele aldığımız değerde ve diğer değerde de yükseliş artış oluyorsa
?Negatif correlation; Ele aldığımız değerlerden birinde yükseliş artış gözükürken diğerinde azalma düşüş oluyorsa
?No correlation; Birbirinden tamamen alakasızsa
-Anket araştırmaları da davranışları tahmin etmemize yardımcı olur.Burda da rasgele seçimde
uygulamak çok önemlidir (Random selection) Böylelikle sapmalardan yada araştırmanın etki altında kalmasından uzaklaşılır.
Deneysel methodda bu yöntemler kullanılır;
Bize lazım olan bir bağımlı birde bağımsız değişkendir. Bu nedemek? Onu etkileyen faktör yoktur ancak araştırmacı bağımsız değişkeni değiştirebilir böylelikle diğer (Bağımlı) değişkenler üzerindeki değişiklikleri inceler.Bağımlı değişkense az önce bahsettiğim gibi bağımsız değişken değiştiğinde değişendir. Somut örnek verirsek; Sıcak bi havada insanların giyimi değişir soğuk havada yine değişir. Burda hava bağımsız insan bağımlı değişken değişen faktörse giyim tarzıdır. İnsan aslında bağımsız değişkenlerle çevrilidir ve karakterimizi değiştiren etkileyen faktörlerden biride budur.Bunu ortaya çıkarmanın en kolay yoluda kontrollü bir ortamda gözlemlemektir.
p-değeri => deneyin güvenilirliğini ölçmek için kullanılır. 100de 5den azsa şans olma ihtimali vardır. tekrar uygulanmalıdır. üstündeyse deney geçerlidir.
Internal Validity=> Yukarda bahsettiğim gibi bağımlı değişkeni bağımsız değişkenden başka hiçbirşeyin etkilememesini sağlamak için tüm dış faktörleri hesaplayıp ortadan kaldırmaktır.
External Validity=> Sonucu diğer durumlara ve insanlara genelleyebilmektir.
Alan araştırmalarıda doğal ortamı sağlayarak uygulanır böylece labratuar ortamının yapaylığından kurtulmak hedeflenir.
Internal ve External validitynin çelişkisinden kurtulmak için replications kullanılır.Yani aynı çalışma farklı gruplarda yada farklı durumlarda tekrarlanır.
Basic Research te insanların neden davrandığını ,anlamaya çalışırken Applied researchte belirli bir problem çözülmeye çalışılır.
Gözlem araştırmaları tanım yapmamıza yardımcı olur ne sorusunun cevabını bize verir.
İlişkili araştırmalar Tahmin yürütmemize yardımcı olur. bu bilirsek şunu tahmin edebilir miyiz gibi.
Deneysel araştırmalarsa (ki favorim budur) Neden- sonuç ilişkisini kurmamıza yardımcı olur.
Gözlemsel Metodda bu yöntemler kullanılabilinir;
-Etnografi = > Belirli bir grup yada kültürün içine karışarak olduğu gibi gözlemlenmesine denir.
? interjudge reliability; birden fazla kişinin birbirinden bağımsız olarak gözlemleyip aynı sonuca varması
-Arşiv analizi => Adı üstünde olduğu gibi günlükler dökümanlar gazeteler gibi döneme kişiye ait arşivlerden faydalanılmasına denir.
İlişkili methodda bu yöntemler kullanılır;
- Correlational cofficient => Bir değere bakarak başka bir değerle olan bağlantısını istatiksel olarak çözümlemeye denir.
? Pozitif correlation; Ele aldığımız değerde ve diğer değerde de yükseliş artış oluyorsa
?Negatif correlation; Ele aldığımız değerlerden birinde yükseliş artış gözükürken diğerinde azalma düşüş oluyorsa
?No correlation; Birbirinden tamamen alakasızsa
-Anket araştırmaları da davranışları tahmin etmemize yardımcı olur.Burda da rasgele seçimde
uygulamak çok önemlidir (Random selection) Böylelikle sapmalardan yada araştırmanın etki altında kalmasından uzaklaşılır.
Deneysel methodda bu yöntemler kullanılır;
Bize lazım olan bir bağımlı birde bağımsız değişkendir. Bu nedemek? Onu etkileyen faktör yoktur ancak araştırmacı bağımsız değişkeni değiştirebilir böylelikle diğer (Bağımlı) değişkenler üzerindeki değişiklikleri inceler.Bağımlı değişkense az önce bahsettiğim gibi bağımsız değişken değiştiğinde değişendir. Somut örnek verirsek; Sıcak bi havada insanların giyimi değişir soğuk havada yine değişir. Burda hava bağımsız insan bağımlı değişken değişen faktörse giyim tarzıdır. İnsan aslında bağımsız değişkenlerle çevrilidir ve karakterimizi değiştiren etkileyen faktörlerden biride budur.Bunu ortaya çıkarmanın en kolay yoluda kontrollü bir ortamda gözlemlemektir.
p-değeri => deneyin güvenilirliğini ölçmek için kullanılır. 100de 5den azsa şans olma ihtimali vardır. tekrar uygulanmalıdır. üstündeyse deney geçerlidir.
Internal Validity=> Yukarda bahsettiğim gibi bağımlı değişkeni bağımsız değişkenden başka hiçbirşeyin etkilememesini sağlamak için tüm dış faktörleri hesaplayıp ortadan kaldırmaktır.
External Validity=> Sonucu diğer durumlara ve insanlara genelleyebilmektir.
Alan araştırmalarıda doğal ortamı sağlayarak uygulanır böylece labratuar ortamının yapaylığından kurtulmak hedeflenir.
Internal ve External validitynin çelişkisinden kurtulmak için replications kullanılır.Yani aynı çalışma farklı gruplarda yada farklı durumlarda tekrarlanır.
Basic Research te insanların neden davrandığını ,anlamaya çalışırken Applied researchte belirli bir problem çözülmeye çalışılır.
çok teşekkürler . Oldukça faydalı olmuş.
YanıtlaSil